„Семејството е најважната алка во општеството, од каде сè започнува. Тука се гради личноста, се воспитува и се насочува. Секој дел од семејството е подеднакво важен, и сметам дека треба и жената и мажот исто да придонесуваат за да се изгради здраво поколение.“
МАРИЛИ: Како сопруга на четвртиот по ред претседател на независна Република Македонија, која е Вашата улога во професионалните ангажмани на нашиот претседател?
ИВАНОВА: Улогата на сопруга на претседател ја чувствувам како улога која ужива привилегии, но со себе носи и голема одговорност. Тргнувајќи од тоа дека сопругата на претседателот е дел од имиџот на претседателот,ми претставува задоволство да го придружувам сопругот секаде, каде тоа од мене го бара протоколот, особено на официјалните посети. Навистина претставува привилегија тоа што имам можност да посетам многу земји и одблиску да се запознам со нивната култура, традиција и
историја. Додека пак, кога сум домаќинка на сопругите на претседателите кои ја посетуваат нашата земја се подготвувам посветено за средбите со нив за да бидам достоен соговорник и во најдобро светло да ја претставам мојата земја и нејзиното непроценливо историско, културно и духовно наследство. Во оваа смисла сакам да ги нагласам моите активности како сопруга на претседател коишто ги преземам одделно. Сакам да го издвојам моето учество на Меѓународниот конгрес за музика и културно наследство, кој се одржа во ноември 2010 во Анкара, како и учеството на 5. Меѓународен форум за лица со посебни потреби во јануари 2012 во Доха. Во рамките на моите меѓународни активности, како сопруга на претседател, ја издвојувам посетата на Народна Република Кина и учеството на Меѓународниот форум за жената и одржливиот развој, во организација на Секинеската женска федерација, настан кој имав чест го отворам со воведно обраќање.
МАРИЛИ: Дали според Вас улогата на првата дама е маргинализирана, а со тоа и нејзината функција се става во втор план?
ИВАНОВА: Секогаш претпочитам да ми се обраќаат со „сопруга на претседателот“, со оглед на тоа дека кај нас не постои некаква формална рамка за улогата и функцијата „Прва дама“. Сметам дека улогата на сопругата на претседател како животен сопатник е сè повеќе инклузивна во општественото живеење. Години наназад жените во светот, носители на оваа позиција, водени од своите идеи и желби да го дадат својот придонес во одредени сегменти на општественото живеење ја дефинирале титулата „Прва дама“ и нејзината улога. Постојат многу сфери во општеството каде што се вклучени првите дами, политиката, културата, здравствената и социјалната заштита на жените и децата. Најчесто првите дами во светот се вклучени во најразлични хуманитарни активности, што е природно една жена да сака да ги вложи своите напори и да ги искористи своите можности онаму каде што е најпотребно. Сепак, сакам да нагласам дека колку сопругата на претседателот ќе биде активна во општествениот живот, пред сè зависи од нејзината личност.
МАРИЛИ: Дали улогата на мајка и сопруга се сè уште Вашите клучни улоги во животот?
ИВАНОВА: Улогата на сопруга и мајка секогаш ќе биде моја клучна улога во животот. Жената е симбол на сите семејни вредности и темел на заедништвото. Жената како мајка и сопруга постојано мора да работи на промоција на моралните вредности преку своето лично однесување во рамките на своето семејство, во рамките на работната средина и во непосредното опкружување. Јас уживам во оваа улога и навистина сум многу горда што имам прекрасно семејство. Посветена сум на семејството и се трудам да бидам потпора на мојот сопруг во неговите професионални ангажмани кои се навистина големи, истовремено семејните вредности на кои што нè учеле нашите родители да му ги пренесеме на нашиот син, за тој да се развие во една здрава личност со многу доблести во себе. Така во нашето 21-годишно заедничко живеење сè она што правиме е поставено на трите столба на нашето семејтво, а тоа се љубовта, довербата и разбирањето.
МАРИЛИ: Како дипломиран правник, вработена како советник во Агенцијата за цивилна воздушна пловидба на Република Македонија, дали ова Ви претставува проблем да ги следите и агендите на претседателот на Република Македонија?
ИВАНОВА: Кога се има желба и јасна цел пред себе сè може да се постигне. Не велам дека е лесно, но со добро менаџирање на обврските сè се постигнува. Ја сакам својата работа како советник во Агенцијата за цивилна воздушна пловидба и го давам својот максимум на работното место. Од работното место отсуствувам исклучиво по потреба, во зависност од обврските кои ги имам како сопруга на претседателот. Кога работите посветено успехот е неминовен.
МАРИЛИ: На кои полиња во општественото делување сте најактивна и истовремено се чувствувате најкорисна?
ИВАНОВА: Откако се најдов во позиција на сопруга на претседателот на државата, посакав да ги искористам своите можности и да поддржам некои општествено корисни иницијативи. Сметам дека мојот глас треба дазборува во името на оние на кои им е најпотребна помош. Сфатив дека доколку ја вложам сета своја љубов и разбирање кај децата и жените ќе успеам да го дадам својот најголем придонес во општеството. Согледувајќи ги актуелните проблеми со кои секојдневно се соочуваат децата и младите со посебни потреби, но и нивните родители и поблиските пријатели, и запознавајќи ја средината во која секој мал напредок е подвиг кон кој вреди да се стремиме и за кој вреди да се изодат милиони чекори само да се постигне една насмевка, еден допир, една прегратка, еден блесок во нивните очи, направив чекор. Се вклучив во иницијативата и посветено почнав да работам на унапредување на нивната положба и условите во кои ќе можат да остварат порадосен и побезгрижен живот, особено децата заболени од аутизам, синдром кој за жал во светски рамки има тенденција на пораст. Децата се нашето најголемо богатство и нашата иднина. Сите деца имаат еднакви права и на сите треба да им се даде неопходната поддршка и да им се овозможат еднакви можности. Тргнувајќи од фактот дека исхраната на децата игра клучна улога во нивниот правилен раст и развој со особено задоволство се вклучив во кампањата „Здрава храна за детство без мана“ на невладината организација „ОХО“ која што се спроведува во училиштата низ Република Македонија во соработка со Министерството за образование. Ние сме среќни што живееме во природно богата земја, земја со богата биолошка разновидност, исклучително плодна земја, која изобилува со чисти изворски води, со многу сончеви денови, традиционално производство на зеленчукови и градинарски култури, храна која се пренесува од генерација на генерација. Тоа богатство е наш знак на препознавање. Нашата традиција и здравата храна создаваат здрави навики. Создавањето на здрави навики во подготовката и консумирањето на храна се предуслов за здрави поколенија. Здравата исхрана не е значајна за децата само од нутриционистички аспект, туку и поради градењето однос кон природата. Една од моите активности кои сакам да ги нагласам е и моето вклучување во активностите на невладината организација „Борка“ земајќи го предвид фактот, дека денеска значително е зголемен бројот на жени кај кои е дијагностициран ракот на дојката. Почувствував потреба да се вклучам во кампањата и преку моето учество на најразлични манифестации да помогнам во подигнувањето на јавната свест кај жените за постоењето на оваа болест, бидејќи нејзиното откривање во рана фаза значително помага во процесот на нејзино лекување. Жената како и многупати досега докажала дека е вистински борец, таа успева да ги воздигне најдлабоките емоции, но истовремено подготвена е да ја скроти и најдлабоката болка, а притоа да ја задржи топлината на своето лице и благоста на своите зборови. Најголемата и најценетата поддршка која една жена може да ја воздигне и одржи е поддршката од друга жена, токму затоа и се вклучив во оваа кампања за борба против ракот на дојката. Се разбира, постојат уште многу други иницијативи што ги поддржувам и ќе продолжам и понатаму да се вклучувам во вакви активности, кои се од особено значење за нашето општество.
МАРИЛИ: Има ли првата дама на Република Македонија слободно време за своите желби, потреби и амбиции и како го пополнувате тој вакуум простор?
ИВАНОВА: Со оглед на обврските кои ми ги наложува професионалниот ангажман, како и ангажманот во улога на сопруга на претседателот на државата немам многу слободно време, но она што го имам сакам да го искористам и да бидам со моето семејство и нашите пријатели, бидејќи функциите поминуваат, а семејството и вистинските другарства и пријателства остануваат. Поради тоа заслужуваат особена почит и внимание, и се разбира негување на тие односи. Богатството на еден човек не се мери со неговата материјална состојба, богат човек е само оној кој има вистински пријатели покрај себе. Со нашите пријатели не врзува искрено пријателство години наназад и во нивно друштво се чувствувам навистина убаво. Тука не смеам да изоставам еден посебно драг пријател кој секојпат кога ќе го видам ме прави среќна, нашиот шарпланинец Алек. Семејните прошетки заедно со него во природа ни даваат еден посебен мир и спокојство.
МАРИЛИ: За збирката поезија посветена на Скопје, ја добивте престижната награда „13 Ноември“. Која е Вашата најголема инспирација за создавање на поезијата, и на кој друг начин ја изразувате Вашата креативност и уникатна енергија?
ИВАНОВА: Сакам да пишувам поезија. Тоа повеќе го правев во младоста. Секој автор има свој печат, свој одраз во стиховите што ги создава. Моето творештво секогаш беше проследено со силни емоции и мисли. Сега повеќе се занимавам со музиката, свирењето на пијано навистина ме исполнува, ми ја олеснува душата, ми дава мир, исто како и пишувањето поезија.
МАРИЛИ: Дали мислите дека созревањето на едно младо општество како нашето, значи и созревање на македонската жена во сите сфери, позицијата на жената во семејството, жената во политиката, жената во однос на социјалната заштита, во однос на здравството, жените во бизнисот, во културата и во однос на многу други сегменти од општественото живеење?
ИВАНОВА: Созревањето на македонската жена е процес кој не е наметнат, туку природен, исполнет со предизвици кои се во согласност со времето во кое живееме. Денес, повеќе се очекува од жената, да се докажува на повеќе полиња, и како мајка, како сопруга, и во кариерата и во социјалниот живот. Сепак, жената сама треба да ги одреди своите приоритети и сама да го одбере и да се стреми кон нејзиниот повик во животот. Дали нејзината улога на мајка ќе биде најизразена, дали нејзината кариера, или пак можеби и двете е нејзин личен избор и тоа мора да се почитува, никако наметнува. Успешна и реализирана е секоја жена која го постигнала тоа што таа од себе го очекува. Успешната кариера не значи откажување од улогата на сопруга и мајка. Едното со другото не се исклучуваат и комбинирањето на успешната кариера и грижата за семејството е апсолутно остварливо благодарение на женската упорност, емотивност и посветеност. Созревањето на македонската жена го гледаме во многу примери денес, а најзначајно од сè е тоа што има проекти кои го величаат и наградуваат нивниот успех. Таква е улогата на вашата организација „Марили“, ги поттикнувате и бодрите успешните, ги поддржувате нивните професионални приказни и давате безрезервна поддршка за натамошен стремеж и пример за останатите.
МАРИЛИ: Минатата година ја поддржавте манифестацијата „Избор на најуспешни жени менаџери“ во организација на агенцијата „Марили“. Сметате ли дека во овој период на транзиција жените во Република Македонија се доволно застапени на раководни позиции, особено во бизнисот, или треба повеќе да се поттикнат и охрабрат во таа насока?
ИВАНОВА: Во бизнисот жените заземаат сè позначајна улога со видливо зајакнат претприемнички дух. Денес, сме сведоци на постоењето на многу успешни компании раководени од жени, кои ги разбираат условите на пазарот, ја внесуваат својата креативност во производството, промоцијата и маркетингот, и создаваат препознатливи македонски производи и услуги. Сепак, доколку ги разгледуваме статистичките податоци, далеку сме од доволна застапеност на жената на раководни позиции во бизнис секторот во нашата земја. И токму затоа, приказната за успешна жена менаџер е за восхит. Сето ова укажува дека улогата на жените во бизнисот во македонското општество се менува. Затоа, со огромно задоволство го прифатив покровителството на минатогодишниот избор на Агенцијата „Марили“, најмногу поради уникатноста на манифестацијата и опстојувањето на таа идеја цела декада. Ваквиот избор е само уште една потврда дека жената е сè позначаен учесник во бизнис секторот, што од друга страна претставува признание на успесите и кариерата на една жена, како и поттик за идно успешно делување на жената во општеството и нејзин поголем придонес за заедницата.
МАРИЛИ: Дали македонската жена, денес ги ужива сите права, но и обврски и како би ја оцениле нејзината успешност, без разлика на нејзиниот социјален статус во општеството?
ИВАНОВА: Македонската жена денес ужива многу права и државата ѝ нуди многу опции како истите да ги реализира и остварува. Нејзината успешност за остварување на правата не може да се оценува исклучиво според еден критериум, туку според повеќе. Тоа е израз на вековните традиции, култура, менталитет, образование, под влијание на предизвиците и напредокот на модерното општество, и пред сè, преку заложбата на жените во изминатите дваесет години од македонската независност. И затоа, тие заложби на жената за рамноправност и еднаквост треба повеќе да се ценат. Сметам дека секоја жена е успешна на свој уникатен начин, дури и тогаш кога самата не е свесна за тоа, воопшто независно од нејзиниот социјален статус.
МАРИЛИ: Здравото семејство е најважната алка за едно општество, пред сè заради генерациите кои се иднината на земјата. Колкав е уделот на македонскиот маж во семејството и дали мајката е таа која е столб?
ИВАНОВА: Според мене, семејството е најважната алка во општеството, од каде се започнува. Тука се гради личноста, се воспитува и се насочува. Секој дел од семејството е подеднакво важен, и сметам дека треба и жената и мажот исто да придонесуваат за да се изгради здраво поколение. Столбот може да биде жената, или мажот, според мене нема разлика. Само што жената е природно исполнета со посебно чувство на нежност и суптилност и кога таа презема лидерство, тоа зрачи со топлина и милост. Мораме да инвестираме во нашите деца, како родители ја носиме таа обврска, секој на свој начин, но со единствена цел, создавање здрава генерација која ќе го предводи нашето општество. Затоа, со посебно задоволство се приклучувам или, пак, ги предводам инцијативите кои се посветени на градење здрави идни генерации.
МАРИЛИ: Дали постојаните ангажмани на една жена на работното место, следењето на културните збиднувања, хуманитарните активности, семинарите, а со тоа и отсутноста од домот заслужуваат еден ден во 365 дена посветен на жената?
ИВАНОВА: Жената заслужува секој ден да биде посветен на неа, не само еден ден. Сепак, добро е кога постои ден за да се потсетат сите тие кои забораваат дека треба да ѝ се подари цвет на жената која направила многу во животот за нив. И секој ден да биде 8-ми март, има некој што тоа ќе го заборави. Се чувствувам посебно задоволна и среќна што на моите најмили не им треба повод за да ме израдуваат со некоја подарок, цвеќе, прегратка. И го посакувам тоа на секоја жена.
МАРИЛИ: Кога би направиле споредба на жената во Р. Македонија со жената во светот, каков е Вашиот став за нејзиниот рамноправен статус во општеството како чинител на општествените текови?
ИВАНОВА: Жената во Македонија има на располагање дополнителен сет на права кои се посветени на постигнување на еднаквост и рамноправен статус во општеството. Во насока на нејзина зголемена улога и вклучување во општествените текови, исто така, постои одлична правна рамка и стратегија за нејзин натамошен развој. Нашата земја на жената ѝ нуди многу опции и доколку таа е подготвена, храбра и сигурна во себе, има начин како да ги постигне своите цели без притоа да се чувствува изолирано, понижено, несфатено. Во споредба со правата на жената во целиот свет, Македонија како европска земја, слободно можам да кажам дека многу има постигнато и посветено за подобрување и јакнење на правата на жената.
МАРИЛИ: Учествувавте на Женскиот економски форум во Истанбул на тема: „Сопругите на лидерите како примери и нивното влијание на политиките за жените“. Дали жените на сите претседатели во светот можат да водат поздрава и поуспешна политика?
ИВАНОВА: Мислам дека жените секогаш се доста успешни и умешни кога станува збор за работа на која се посветени. Секако, ако изборот на жената е да биде во политиката, тогаш верувам дека таа може многу да постигне. Денес, жените лидери успеваат да одговорат на општествените потреби, да поведат општествена акција, а истовремено и да ги зачуваат семејните и традиционални вредности. Со задоволство ја прифатив поканата за женскиот економски форум во Истанбул, најмногу поради предизвикот да ја пренесам позицијата на жената во македонското општество, посебно во однос на политиките за жените, затоа што Република Македонија е доста напредна во таа област.
МАРИЛИ: Колку Вам Ви значи празникот 8-ми Март и дали нему пошироко во Европа, или светот му е дадено истото значење како и кај нас?
ИВАНОВА: Осми Март претставува значаен ден за борбата на жената за остварување на рамноправност, кој на различни начини се одбележува и прославува во целиот свет. За жал, понекогаш еуфоријата што кај нас се создава околу овој празник ја засенува неговата вистинска смисла. Традицијата создадена во некој изминат период резултира со малку поинаква претстава за празникот и поинакво прославување од останатите земји во светот. Во секој случај верувам дека 8-ми Март им е еднакво драг на сите жени, иако и останатите 364 дена во годината не се помалку значајни за жените и за нивниот рамноправен статус во општеството.
Пристапете до интервјуто на порталот на МАРИЛИ преку линк